علامه محمد تقی جعفری نقل می کند که در ایام جوانی درپی چشم پوشی از نگاه به نامحرم ، توفیق دیدار حضرت علی (ع) را در عالم خواب می یابد . ایشان خود در مورد این لحظات می گوید : « ناگهان در عالم خواب امام علی (ع ) را دیدم که در مجلسی روی منبر نشسته اند . آن حضرت مرا صدا کرد و مورد لطف و محبت خود قرار داد. من از این دیدار در عالم خواب بسیار لذت بردم . پس از مدتی از خواب برخاستم در حالیکه شوق آن دیدار تمام وجودم را فراگرفته بود. از آن لحظه به بعد موفقیت ها پشت سرهم در زندگی علمی نصیبم شد و این همه از لطف و کرم مولا امیرالمؤمنین(ع) بود.»
علامه محمد تقی جعفری از انواع مختلف زیستن، زندگی هدفدار را برگزید. او به ارزش حیات پی برد و تلاش و تکاپو را در همه لحظات زندگی اش جاری ساخت. درباره ایشان گفته شده است که از حافظه بسیار قوی بهره مند بوده است به طوری که حدود صد هزار بیت شعر فارسی و عربی را از حفظ بود. گستردگی معلومات علامه جعفری به قدری بود که در مباحث مختلف علمی همچون ، فیزیک ، فلسفه ، ادبیات ، فقه، علم معانی و بیان و .... صاحب نظر بود. وی در زمینه های روانشناسی، جامعه شناسی، حقوق و برخی علوم تجربی نیز مطالعات وسیعی داشت. علاوه بر اینها، ایشان داستانها و رمانهای بسیاری را خوانده بود و با ادبیات غرب نیز آشنا بود. استاد جعفری شخصیتهای ادبی غربی همچون شکسپیر، ویکتور هوگو ، داستایوسکی، تولستوی، بالزاک و لامارتین را ارج می نهاد.
از دیگر ویژگیهای بارز ایشان استقلال فکری بود. علامه با اینکه کتابهای بسیاری را از دیگر صاحب نظران مطالعه کرده بود ، اما هرگز تابع محض تفکر خاصی نشد. ایشان با آزادی اندیشه، مکاتب فکری گوناگون را نقد و بررسی و نقاط مثبت و منفی هر یک را بیان می نمود . این استقلال فکری ایشان باعث شد تا در ارزیابی شخصیتهای علمی، انصاف را کاملا" رعایت کند و از غرض ورزی های شخصی به دور بمانَد.
از دیگر خصوصیات بارز استاد جعفری توجه ایشان به نیازهای فکری زمان خود بود. اکثر کتابهایی که ایشان تالیف کرده است نیز به خاطر رفع نیازهای فکری جامعه بوده است. مثلا" در زمان ایشان آثار برتراند راسل ، فیلسوف انگلیسی به زبان فارسی ترجمه شد. علامه که می خواست دانش پژوهان تصویری دقیق و همه جانبه از شخصیت فکری این متفکر غربی داشته باشند ، به سرعت به نقد و بررسی نوشته های راسل پرداخت و نکات مثبت و منفی تفکرات راسل را بیان کرد. ایشان حتی با این متفکر انگلیسی به مکاتبه پرداخت.
برتراند راسل (Bertrand Russell)، منکر آزادی اراده انسان است . اما علامه جعفری با رد این نظر ، معتقد است که اگر اختیار انسان انکار شود، دیگر نمی توان به دفاع از انسانیت، آزادی و صلح ، که همگی با اراده انسانها تحقق می پذیرد ، پرداخت.
راسل انگیزه گرایش انسانها به مذهب را ترس از خدا اعلام کرده و معتقد است از آنجایی که انسان فطرتاً به دنبال موجودی بزرگ است به سوی پرستش خداوند رفته است. علامه جعفری این نظرات راسل را به هیچ وجه نمی پذیرد و در نامه ای برای او ، آنها را متناقض می خواند . او می نویسد که راسل از سویی ریشه خداگرایی را ترس و ضعف انسانها دانسته است و از سوی دیگر حس کمال جویی بشریت را عامل خداگرایی مطرح می کند و این تناقض گویی است. اما راسل پاسخ قانع کننده ای در مقابل تناقضات خود به علامه جعفری نمی دهد.
علامه جعفری در زمینه های مختلف شناخت، دارای نظرات و سخنان سنجیده ای است . علاقه مندان به مباحث مختلف از جمله خداشناسی ، شناخت انسان و شناخت مفاهیمی همچون ایمان، عدالت، جبر و اختیار و مباحث دیگر فکری ، از نوشته های این عالم بزرگ ، بهره های فراوانی برده اند. در زمان حیات پر برکت ایشان، همواره اساتید، دانشجویان ، طلاب دینی و دوستداران دانش به منزل ایشان مراجعه می کردند. گاه تا 200 نفر در منزلشان جمع می شدند تا از بیانات و دیدگاههای ارزشمند ایشان استفاده کنند.
علامه جعفری موضوعات مختلف دینی و فلسفی را تبیین و تحلیل می کرد و در نوشته هایش به ثبت می رساند. به طور مثال درباره مفهوم خدا، به " آنسلم" (Anselm ) متفکر غربی نقد کرده است و خداوند را فراتر از تعبیر آنسلم می داند. زیرا آنسلم یکی از مهم‌ترین متفکران مسیحی ، معتقد است که خداوند در ذهن انسانها، تصوّری بیش نیست. اما علامه بر این نظر است که انسانها از طریق فطرت خود، پروردگار را دریافت می کنند. علامه جعفری می گوید: « مفهوم خدا قابل توجه است نه قابل تصور؛ چنانچه ما لذت را درمی یابیم ( درک می کنیم ) ولی نمی توانیم آن را تصور کنیم ... به طور خلاصه این استدلال ، بشر را به فطرت خود متوجه می سازد نه اینکه بخواهد حقیقتی را از خارج در ذهن انسانها منعکس کند...»
برخلاف متفکران غربی که معتقدند دین، تنها یک حالت روانیِ شخصی است و ارتباطی با زندگی اجتماعی فرد ندارد، استاد جعفری بر این نظر است که با حذف دین از صحنۀ زندگی بشر، انسانها دچار مشکلات عصبی و روانی می شوند. چنانچه افراد، حضور خداوند را تنها در روزهای شنبه ، یکشنبه یا جمعه حس کنند و به حضور مداوم او و جهان آخرت اعتقاد نداشته باشند، زندگی پوچ و بدون هدفی خواهند داشت.
ایمان به پروردگار و ارتباط مداوم با آن منشأ هستی ، افکار ، رفتار و تمام زندگی فرد را هدفدار می کند. اما متاسفانه مفهوم " ایمان" نیز همچون سایر مفاهیم از قبیل انسان گرایی، علم گرایی، آزادیخواهی و ... بازیچه دست عده ای قرار گرفته است. علامه جعفری ایمان را تنها تصدیق قلبی نمی داند بلکه معتقد است انسان باید به طور فعال این تصدیق قلبی را به یاد داشته باشد و ایمان در وجدان او جاری باشد. به اعتقاد ایشان یک چنین فردی اندیشه و عملش بر طبق قوانین الهی خواهد بود و با شور و شوق دست به عمل می زند.
علامه برای فرد با ایمان ویژگی ها و نشانه های جالبی را مطرح کرده است. ایشان معتقد است یک فرد با ایمان، مورد اعتماد همنوعان خود قرار می گیرد و مبانی تفکرات او درست و سالم است. این فرد به اخلاقیات پایبند می شود و همواره با توجه به رضای پروردگار تصمیم می گیرد. چنین شخصی دارای نشاط دائمی و سرور درونی است و بدون اضطراب و نگرانی ، اقدام به انجام کارهای بزرگ می کند.
هنر و زوایای ظریف و لطیف آن ، از دیگر موضوعاتی است که استاد جعفری به آن پرداخته است. در حالیکه برخی ها شعار "هنر برای هنر " را سر می دهند و برخی دیگر نیز هنر را برای جامعه می دانند ، علامه نظر دیگری را بیان می کند. ایشان معتقد است که باید " هنر برای انسان " باشد . یعنی بتواند انسان را رشد دهد و در مسیر کمال او را هدایت کند. از این رو علامه روحیات، افکار و اخلاقیات هنرمند را در خلق اثر هنری، مهم می داند . به اعتقاد علامه جعفری، اگر درون هنر مند تصفیه نشده باشد، اثر هنری او می تواند برای انسان مضر هم باشد. در نگاه ایشان حتی اگر یک اثر هنری، زیبا به نظر برسد ، ولی محتوایی مبتذل و فاسد داشته باشد، این اثر دیگر هنری به حساب نمی آید. علامه جعفری یک جامعه سالم را عامل مهمی در تحریک و رشد استعدادهای هنری فرد می داند و جامعه ناسالم و مبتذل را باعث تخریب استعدادهای هنری سالم و پویا معرفی می کند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: